Екіжақты келіссөздердің аяқталуынан кейін Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев пен Франция Президенті Эмманюэль Макрон бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдеріне бірлескен мәлімдеме жасады.
Әуелі, Қазақстан Президенті Эмманюэль Макронға мемлекеттік сапар жасауға шақырғаны үшін алғыс білдіріп, француз тарапына ерекше қонақжайлығы үшін ризашылығын білдірді.
– Бұл сапар біз үшін өте маңызды. Франция – Қазақстанның Еуропалық Одақтағы жақын және сенімді серіктесі. 34 жылдың ішінде біздің қарым-қатынасымыз стратегиялық сипатқа ие болды. Астана мен Париж барлық деңгейде өзара түсіністікке негізделген саяси диалог орнатты. Сауда-экономикалық, инвестициялық және мәдени-гуманитарлық салаларда байланыстар нығайды. Нақты құқықтық база қалыптасты. Халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастық кеңейді. Бізге негізделген достық пен өзара қолдауға негізделген серіктестіктің болашақта да табысты болатынына сенемін, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы Франция Президентімен өткен мазмұнды келіссөздер барысында сауда-экономикалық ынтымақтастықты дамыту қажеттілігін атап өтті.
– Өткен жылы екі ел арасындағы сауда айналымы 4,2 миллиард долларды құрады. Ал осы жылы біз 9 ай ішінде осы көрсеткішке жеттік. Франция – біздің елге инвестиция көлемі бойынша алтыншы орында. Француз компаниялары, соның ішінде Alstom, Total Energies, Air Liquide, Orano, Vicat, Danone, Lactalis секілді ірі компаниялар Қазақстанға елеулі қаражат салды, олардың жалпы көлемі 19,5 миллиард долларды құрады. Мұнай-газ, тау-кен, өнеркәсіп, құрылыс, авиация, машина жасау және денсаулық сақтау салаларында ынтымақтастық нығайып келеді, – деді Қазақстан Президенті.
5
Қасым-Жомарт Тоқаевтың айтуынша, тараптар «жасыл» энергетика, сирек кездесетін материалдар, климат, су шаруашылығы, инновациялар мен жасанды интеллект салаларына ерекше назар аударады.
– Жақында Астанада Француз даму агенттігінің өкілдігі ашылды. Біз оның жұмысына максималды қолдау көрсетеміз. Біз халықаралық транспорттық коридорларды дамыту маңызды екенін атап өттік. Логистикалық инфрақұрылым мен қайта өңдеу өнеркәсібі секторындағы байланыстарды кеңейту мәселелерін талқыладық. Аграрлық өнеркәсіп кешені, денсаулық сақтау, қаржы және туризм салаларында жаңа жобаларды жүзеге асыру туралы келісімге келдік. Қазақстан нарығында жұмыс істегісі келетін француз компаниялары үшін қолайлы жағдайлар жасауға дайынбыз. Бүгін бірқатар үкіметаралық және коммерциялық құжаттарға қол қойылады. Мұның бәрі біздің мемлекеттеріміздің мүдделеріне сәйкес келеді. Жалпы, сапар барысында бірнеше инвестициялық келісімдер жасалуы жоспарлануда, – деп атап өтті Мемлекет басшысы.
Президент мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты қазақ-француз қарым-қатынасының алтын шынжыры деп атады. Ол осы бағытта ынтымақтастықты нығайтудың маңыздылығын атап өтті.
– Біз мәдениет, білім және ғылым, археология, архивтер, спорт салаларында бірлескен жобаларды жүзеге асыруға ерекше көңіл бөлеміз. Тек кеше әлемге әйгілі Гиме музейінде «Қазақстан: Ұлы даланың қазыналары» көрмесі ашылды, онда еліміздің тарихи-мәдени және археологиялық мұраларын білдіретін экспонаттар ұсынылған. Бүгін біз Президент Макронмен бірге сол жерге барып, көрмені тамашалаймыз. Осы бастаманы қолдағаны үшін құрметті мырза Макронға шын жүректен алғысымды білдіремін, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
6
Мемлекет басшысы ғылым мен технологиялар саласындағы жетекші университеттер арасындағы байланыстарды кеңейту мәселесіне ерекше тоқталды.
– Биыл Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінде Лотарингия университетінің филиалы ашылады. Қазіргі уақытта тараптар қазақ-француз университеттік орталығын «Люмьер» құру мәселесін қарастыруда. Сонымен қатар, Астанада және Алматыда қазақ-француз мектептері салынады. Бүгін тиісті құжаттарға қол қойылды. Бұл мектептер, сөзсіз, жастарға ең жоғары стандарттар бойынша білім алу мүмкіндігін береді. Қазақстан Франция университеттерімен және зерттеу орталықтарымен қарым-қатынасты нығайтуға дайын, – деп хабарлады Президент.
Қасым-Жомарт Тоқаев пен Эмманюэль Макрон сондай-ақ өңірлік және глобалдық күн тәртібіндегі өзекті мәселелер бойынша пікір алмасты.
– Біз барлық мәселелерді бейбіт және саяси-дипломатиялық жолмен шешу қажет деп санаймыз. Біз халықаралық деңгейде күш-жігерімізді біріктіру және бірге жұмыс істеу туралы келісімге келдік. Жақында One Water Summit форум өтеді. Біз екі елдің бастамасымен өтетін осы саммитке дайындық барысын талқыладық. Бұл климаттың өзгеруі мен «жасыл» экономика мәселелері бойынша ынтымақтастықты жандандыруға серпін беретін өте маңызды диалог алаңы болады. Бүгінгі келіссөздер жемісті өтті. Бұл сапар Қазақстан мен Франция арасындағы байланыстардың стратегиялық сипатқа ие болғанын көрсетеді. Біздің бірлескен күш-жігеріміздің арқасында өзара тиімді ынтымақтастық жаңа сапалық деңгейге көтерілетініне үміттенемін, – деді Мемлекет басшысы.
7
Өз тарапынан Президент Эмманюэль Макрон Франция мен Қазақстан арасындағы 2008 жылдан бастап стратегиялық серіктестік деңгейіне шыққан қарым-қатынастардың осы уақыт аралығында маңыздылығын және өзектілігін дәлелдегенін атап өтті. Оның айтуынша, Франция мен Қазақстан негізгі өңірлік және халықаралық мәселелер бойынша БҰҰ Жарғысын сақтау, аумақтық тұтастық принципін құрметтеу және адам құқықтарын қорғау негізінде ұқсас көзқарастарды бөліседі.
Эмманюэль Макрон климаттың өзгеруі және терроризммен күрес сияқты жаһандық сын-қатерлерге қарсы бірлескен күш-жігердің маңыздылығын атап өтті. Француз көшбасшысы екіжақты қатынастарды одан әрі нығайту өзара өсу мен гүлдену үшін жаңа мүмкіндіктер әкелетініне сенімді екенін білдірді, бұл ұзақ мерзімді тұрақты және өнімді серіктестік негізін қалыптастырады.
Брифингтің аяқталуынан кейін Қазақстан мен Франция президенттері стратегиялық серіктестікті нығайтуға бағытталған Бірлескен декларацияны қабылдады.
Содан кейін мемлекет басшыларының қатысуымен келесі құжаттарға қол қойылды:
- Қазақстан Республикасы Үкіметі мен Франция Республикасы Үкіметі арасында реадмиссия туралы келісім;
- Қазақстан мен Франция арасындағы критикалық ресурстар мен материалдар бойынша стратегиялық серіктестік жол картасы;
- «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорымен Société Generale S.A. арасында стратегиялық ынтымақтастық туралы серіктестік келісімі;
- «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы мен Alstom Transport SA арасында 6 осьті электровоздар бойынша стратегиялық ынтымақтастық туралы келісім;
- А.Х. Маргулан атындағы археология институты мен Ұлттық алдын алу археологиялық зерттеулер институты (INRAP) арасында археология саласындағы ынтымақтастық туралы келісім хаттамасы.
89
012</