Мемлекеттік қызметтер әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша жергілікті атқарушы органдармен жеке және заңды тұлғаларға көрсетіледі.
Оны алу үшін қамқорлыққа немесе қамқоршылыққа мұқтаж тұлғаның тұрғылықты жерін көрсетіп, мемлекеттік қызметтерді көрсетуге арналған негізгі талаптар тізіміне сәйкес құжаттарды қоса отырып, өтініш беру қажет, мұны жүзеге асыруға болады:
- Мемлекеттік корпорация арқылы;
- қызмет көрсетуші арқылы;
- электрондық үкіметтің веб-порталы www.egov.kz арқылы.
Үшінші тұлғалар өтінішті сенімхат бойынша береді.
Мемлекеттік қызмет тегін көрсетіледі, электронды (жартылай автоматтандырылған) және қағаз түрінде.
Өтінішпен қатар, келесі құжаттарды ұсыну қажет:
- тұлғаны растаушы құжат немесе қызмет алушының цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат (идентификация үшін);
- азаматты әрекет қабілетсіз немесе шектеулі әрекет қабілетті деп тану туралы сот шешімі;
- некенің тіркелуі немесе бұзылуы туралы куәлік;
- 026/у нысанындағы медициналық-консультациялық комиссияның қорытындысы;
- наркологиялық және психиатриялық диспансерлерде есепте жоқтығы туралы анықтамалар;
- мүмкін қамқоршының жанында тұратын 18 жастан асқан отбасы мүшелерінің қамқорлық орнатуға келісімі (егер қамқоршының жанында тұру көзделсе) (еркін формада).
Потенциалды қамқоршының жанында тұратын 18 жастан асқан отбасы мүшелерінің қамқорлық орнатуға келісімі электрондық үкімет порталы арқылы жеке кабинетке жіберіледі.
Электрондық үкімет порталы арқылы құжаттарды ұсынған кезде, құжаттар электронды көшірмелер ретінде беріледі.
Қызмет көрсетуші және Мемлекеттік корпорация қызметкері, егер құжат иесінің келісімімен, порталға тіркелген мобильді байланыс нөмірі арқылы бір реттік парольді беру немесе портал хабарламасына жауап ретінде қысқа мәтіндік хабарлама жіберу арқылы цифрлық құжаттарды цифрлық құжаттар сервисінен алады.
Егер өтініш беруші толық емес құжаттар пакетін немесе мерзімі өткен құжаттарды ұсынса, өтінішті қабылдаудан бас тарту туралы түбіртек беріледі.
Толық құжаттар пакетін берген жағдайда өтініш беруші:
- қызмет көрсетушіде — мемлекеттік қызметті тіркеу мен алу күні, құжаттарды қабылдаған тұлғаның аты-жөні мен інішелері көрсетілген талон беріледі;
- порталда — қызмет алушының "жеке кабинетінде" мемлекеттік қызмет көрсетуге өтініштің қабылданғаны туралы статус көрсетіледі.
Құжаттар пакеті сәйкес келген жағдайда, қызмет көрсетушінің маманы деректерді автоматтандырылған ақпараттық жүйе "Е-Собес" жүйесіне енгізеді.
Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген кезде, өтініштен алынған деректер автоматты түрде "Е-Собес" АИС-не беріледі.
Өтініш қабылданғаннан кейін және құжаттарды тексеру нәтижесінде, қызмет көрсетуші 10 жұмыс күні ішінде тұрғын үйді тексеруді жүргізеді, нәтижесінде қамқорлыққа немесе қамқоршылыққа алуға ниет білдірген тұлғаның тұрмыстық жағдайларын тексеру актісі жасалады.
Өтініш беруші мен қамқорлыққа немесе қамқоршылыққа мұқтаж тұлға бір елді мекенде тұруы тиіс.
Егер қамқорлыққа мұқтаж тұлға арнайы әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында (ЦОССУ) тұрса, акті жасау талап етілмейді.
Қызмет көрсетуші актіні алған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде қажетті құжаттарды өңдегеннен кейін қамқорлық немесе қамқоршылық орнату туралы бұйрық шығарады.
Құжаттарды қарау мен қамқорлық немесе қамқоршылық орнату немесе мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту жалпы 19 жұмыс күнін алады.
Қамқорлық немесе қамқоршылық орнату туралы бұйрық мемлекеттік органдардың (ұйымдардың) ақпараттық жүйелерінен алынған құжаттар немесе мәліметтер негізінде тоқтатылуы мүмкін, атап айтқанда:
- соттың қамқоршыны немесе қамқоршы органды арызданған азаматтың әрекет қабілетті деп тану туралы шешімі;
- қамқоршының және/немесе әрекет қабілетсіз немесе шектеулі әрекет қабілетті ересек адамның қайтыс болуы;
- қамқоршының және/немесе әрекет қабілетсіз немесе шектеулі әрекет қабілетті ересек адамның Қазақстан Республикасынан тұрақты тұруға кетуі;
- қызмет алушының ұсынған мәліметтерінің жалғандығы анықталған жағдайда.
Сот шешімімен әрекет қабілетсіз немесе шектеулі әрекет қабілетті деп танылған тұлғаға қамқоршы немесе қамқоршының өзгеруіне байланысты, қызмет көрсетуші "Е-Собес" АИС-не өзгерістер енгізеді, бұл үшін мемлекеттік заңды тұлғалар базасында бірінші басшының мәліметтері негіз болады.
Ережелер сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде қызмет көрсетушінің немесе оның лауазымды тұлғаларының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібін белгілейді.
Бұйрық 2024 жылдың 3 желтоқсанынан бастап күшіне енеді.